هریک از سیاست‌های کلان آستان قدس رضوی دارای اهمیتی برابر با سایر سیاست‌ها است و اولویت‌بندی یا رتبه‌بندی خاصی میان آنها وجود ندارد. اما بعضی از این سیاست‌ها، ناظر به «تغییر» در جهت‌گیری کلی برخی فعالیت‌ها یا تحول در روش انجام آنهاست؛ چرا که اینگونه سیاست‌ها برای نیل به موفقیت و حصول اثربخشی، در کنار برنامه و بودجه معمول سالانه، به «برنامه تغییر» نیز نیاز دارند؛ به نحوی که در قالب نقشه راه تحقق، تعدیل و تکمیل وظایف، الزامات اجرایی و برنامه زمان‌بندی آن تبیین شود.
تأکید می‌گردد این موضوع به معنای ارجحیت «سیاست‌های محرک تغییر» نسبت به سایر سیاست‌ها در تخصیص منابع و فرصت‌های سازمان نبوده؛ بلکه به معنای لزوم توجه بیشتر مدیران و برنامه‌ریزی دقیق‌تر برای حصول دستاوردهای مورد انتظار مرتبط با این سیاست‌هاست.
سیاست‌های محرک تغییر
- 1- استقرار نظام مديريت عملکرد سازماني و نظارت مستمر بر تطبيق برنامه‌ها و فعاليت‌هاي واحدها با اهداف، سياستها و مأموريت‌هاي آستان قدس رضوي؛ (2-1)
- 2- نظارت بر کيفيت و مطلوبيتِ سودآوري فعاليت‌هاي اقتصادي و بهره‌وري موقوفات طبق مفاد وقفنامهها؛ (4-1)
- 3- برنامه‌ريزي و ايجاد زيرساخت‌هاي ضروري به‌منظور تأمين و مديريت منابع مالي لازم براي پيشبرد برنامه‌ها؛ (4-2)
- 4- ارزشيابي و انطباق مستمر اهداف، برنامه‌ها و فعاليت‌هاي واحدهاي تابعه با تحولات محيطي و نيازِ جامعه هدف؛ (6-2)
- 5- طراحي و بهبود تصوير مطلوب از آستان قدس رضوي (از جمله امين، کارآمد، خدمت‌رسان، مردمي، پاسخگو، مبتني بر وقف و نذر و..) در افکار عمومي به‌ويژه مجاوران و ساکنين مناطق موقوفه‌دار؛ (1-3)
- 6- تغيير تدريجي رويکرد «رسانه‌داري» و کاهش تصدي‌گري در اين حوزه، با بهره‌گيري از مشارکت رسانه ملي، مطبوعات، خبرگزاري‌ها و شبکه‌هاي راديويي و تلويزيوني داخلي و بين‌المللي با محوريت انتشار گسترده اطلاعات و پيام‌هاي فرهنگي؛ (6-3)
- 7- بهره‌گيري از ظرفيت رسانه‌اي اقشار گوناگون به‌ويژه افراد و گروه‌هاي مستعد و مرجع و ارتقاي نقش آنها از مخاطب به همکار؛ (7-3)
- 8- فرهنگ‌سازی و ایجاد بستر گفتگوی دو سویه با مردم،گروه ها، اقشار و اندیشه‌ها در شئون مختلف آستان قدس رضوی. (9-3)
- 9- به‌کارگيري نظام تصميم‌گيري چابک، هوشمند و مؤثر با تکيه بر خرد جمعي و حاکميت فناوري اطلاعات؛ (1-4)
- 10- استقرار مديريت دانش به‌عنوان يکي از سرمايه‌هاي ناملموس و مهم سازمان؛ (3-4)
- 11- بهبود مستمر ساختار، تشکيلات و بازمهندسي فرايندها با محوريت فناوري اطلاعات؛ (5-4)
- 12- بهره‌گيري از نظام معماري سازماني جامع (خدمت محور به جای فرایند محور) در تمامي سطوح آستان قدس رضوي با هدف يکپارچگي، سازگاري و چرخش آزاد و سريع اطلاعات؛ (7-4)
- 13- پيگيري مطالبات آستان قدس رضوي و سرعت‌بخشي به بازپرداخت آن، با رعايت کامل حقوق موقوفات؛ (4-5)
- 14- تسهيل مشارکت دستگاه‌ها و نهادها در تأمين مالي پروژه‌هاي کلان به‌ويژه فعاليت‌هاي داراي انتفاع و منفعت عمومي؛ (5-5)
- 15- نظارت بر طراحي و اجراي طرح تفصيلي يا توسعه‌اي بافت پيرامون حرم مطهر رضوي (حسب‌الامر رهبر معظم انقلاب) و مناطق دارای حجم بااهمیت اراضی موقوفاتی. (6-5)
- 16- نظارت دقيق و مستمر بر صيانت، حفاظت و توسعه موقوفات، اجراي دقيق نيّات واقفان و رعايت غبطه وقف مبتني بر فقه‌الوقف و مفاد وقفنامهها و اجراي دوره‌اي حسابرسي موقوفاتي؛ (2-6)
- 17- طراحي و اجراي نظام جذب بهینه نذورات و تسهيل فرايند آن با تأکيد بر ارتباط مستمر با ناذرین و فعال‌سازي ظرفيت خيّرين داخل و خارج از ايران؛ (4-6)
- 18- اعتمادسازي و تقويت سرمايه اجتماعي از طريق شفاف‌سازي، پاسخگويي و اقناع افکار عمومي درخصوص کيفيت اجراي نيّات؛ (5-6)
- 19- به‌کارگيري سامانه‌هاي روزآمد آماري موقوفاتي و ساماندهي وقفنامهها و انتشار عمومي آنها با هدف شفافيت عملکرد؛ (8-6)
- 20- جوان‌گرايي در انتصابات و انتخاب مدیران بر اساس شایستگی‌ها، متناسب با اهداف و برنامه‌هاي هر واحد با اولویت ارتقاء از درون در راستای نظام جانشين‌پروري؛ (3-7)
- 21- مديريت تأمين و تسهيل گردش سرمايه انساني، براساس نظام عرضه و تقاضاي سازماني، با رويکرد تخصص‌گرايي، تجربه‌محوري، شايسته‌گزيني و جانشين‌پروري متناسب با مأموريت‌ها و با هدف تقويت هسته‌هاي کوچک تخصصي و بهره‌ور در واحدهاي تابعه؛ (5-7)
- 22- توانمندسازي و توسعه آموزشهای سرمایه انسانی در ابعاد سه‌گانه بصیرت و نگرش، مهارت‌های مدیریتی تخصصی و عمومی متناسب با نياز؛ (6-7)
- 23- بهره‌گيري از نظام مديريت عملکرد سرمايه انساني از جمله: ارزشيابي عملکرد، انگيزش، تشويق و تنبيه و اتصال آن به برقراري نظام عادلانه و هدفمند جبران خدمات؛ آموزش، ارتقاء و انتصاب و...؛ (8-7)
- 24- افزايش برون‌سپاري و توسعه کمّي و کيفي نظام‌هاي پرداخت حجمي و پروژه‌اي (5-8)
- 1- تمرکز بر فعاليت‌هاي مذهبي و ارتقاي مراسم و مناسک ذاتي و برنامه‌هاي حضوري حرم مطهر رضوي، به‌منظور ارتقاي کيفيت زيارت و معرفت‌افزايي ديني زائران؛ (2-9)
- 2- ارزيابي مستمر اثربخشي برنامه‌ها و فعاليت‌ها و اتخاذ اقدامات اصلاحي از جمله: جايگزيني برنامه‌هاي کم‌اثر با برنامه‌هاي جديد و غلبه کيفيت بر کميّت برنامه‌ها؛ (3-9)
- 3- بهره‌گيري از ظرفيت رسانه‌ها و فضاي مجازي براي فراهم آوردن امکان زيارت از راه دور و دسترسي علاقه‌مندان به برنامه‌هاي جاري حرم مطهررضوی در چارچوب سياست‌هاي رسانه‌اي آستان قدس رضوي؛ (5-9)
- 4- متناسب‌سازي برنامه‌ها با نيازهاي اقشار مختلف فکري و گروه‌هاي متنوع زائران از حيث سن، جنسيت، زبان و ملیت و...؛ (3-10)
- 5- بهره‌گيري از هنر ديني و قالب‌هاي نوآورانه تبليغي و ترويجي؛ (5-10)
- 6- واگذاري نظام‌مند فعاليت‌هاي جانبي (غيرذاتي) مذهبي و فرهنگي حرم مطهر رضوی به تشکل‌ها و نهادهاي تخصصي؛ (7-10)
- 7- ترويج فرهنگ وقف و نذر براي زائران و همکاري با حوزه ذيربط در جمع‌آوري نذورات و موقوفات؛ (4-11)
- 8- استانداردسازي و بهينه‌سازي فرايندها و خدمات ارزش‌آفرين براي زائر با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین؛ (11-11)
- 9- اولویت‌بندی و تخصیص کاربري فضاهاي موجود حرم مطهر رضوي با محوریت نوع خدمات به زائر و تعالی زیارت و انتقال تدریجی کاربری‌های غیرزیارتی به بیرون از حریم حرم مطهر؛ (2-12)
- 10- حفظ اصالت و هويت تاريخي و هنري و معنویت و شکوه تمدنی حرم مطهر رضوي در نوسازي‌ها و توسعه‌ها، با توجه ویژه به دستاوردهای علمی و بهره‌گيري از آراي معماران، صاحب‌نظران و هنرمندان خبره؛ 3-12
- 11- ايجاد بسترهاي لازم براي ارائه خدمات تخصصي مؤسسات و مجموعه‌هاي علمي، فرهنگي، اجتماعي و اقتصادي آستان قدس رضوي؛ (1-13)
- 12- جذب مشارکت‌ها و کمک‌هاي مردمي به‌منظور تأمين منابع برگزاري مراسم، رخدادها و مناسک با هماهنگي حوزه متولي؛ (3-13)
- 1- بهره‌گيري از رسانه و فضاي مجازي براي گسترش جغرافيايي اثرگذاري فرهنگي در ايران و جهان اسلام در چارچوب سياست‌هاي رسانه‌اي آستان قدس رضوي؛ (2-14)
- 2- استمرار ارتباط فکري، فرهنگي و معنوي با مخاطبان به‌منظور تعميق و نهادينه‌سازي آثار فعاليت‌هاي فرهنگي؛ (7-14)
- 3- جريان‌سازي از طريق توانمندسازي، فعال‌سازي و شبکه‌سازي نخبگاني و تشکل‌هاي تخصصي حوزه علم و فرهنگ و توسعه جغرافيايي فعاليت‌هاي فرهنگي از طريق آنها؛ (9-14)
- 4- گفتمان‌سازي و جريان‌سازي بيانيه گام دوم انقلاب و اقتصاد مقاومتي در فضاي عمومي کشور؛ (14-14)
- 5- استمرار ارتباط با زائران در برنامه‌هاي میان‌مدت و بلندمدت فرهنگي با همکاري حرم مطهر رضوي؛ (1-15)
- 6- طراحي و اجراي مدل تأمين مالي و توجيه اقتصادي در راه‌اندازي و بهره‌برداري طرح‌ها و برنامه‌هاي فرهنگي و علمي؛ (2-16)
- 7- وابستگی حداقلی مراکز و موسسات فرهنگی به بودجه عمومی آستان قدس و خودگردانی تدریجی آنها از طريق افزايش بهره‌وري اقتصادي در فعاليت‌هاي فرهنگي و زيرساخت‌هاي خدمت محور ضمن حفظ شأن و جايگاه آستان قدس رضوي؛ (3-16)
- 8- انسجام‌بخشي و جهت‌دهي به مراکز علمي و پژوهشي با تأکيد بر ارائه خدمات به فعاليت‌هاي فرهنگي، اجتماعي و اقتصادي آستان قدس رضوي متناسب با درخواست و نياز آنها؛ (1-17)
- 9- توانمندسازي و انسجام‌بخشي كنشگران مؤثر مردمي و هويت‌بخشي به آنان در تبليغ و ترويج معارف قرآن و اهل بيت عليهم السلام در كشورهاي اسلامي در چارچوب مأموريت‌هاي آستان قدس رضوي؛ (2-18)
- 10- برجسته‌سازي نام و نشان حضرت رضا عليه السلام با تأكيد بر ايفاي نقش در رويدادهاي مهم امت اسلامي؛ (4-18)
- 1- ايده‌پردازي، طراحي و اجراي الگوهاي همکاري ميان ظرفيت‌هاي مردمي و آستان قدس رضوي، به‌منظور ايجاد اشتغال در مناطق داراي اولويت و هدف، با همکاري بنياد بهره‌وري موقوفات؛ (5-19)
- 2- محوريت گروه‌هاي جهادي، افراد داوطلب و خادمياران در تأمین و ارائه خدمت به نيازمندان و مردم در حوادث، بحران‌ها و بلاياي طبيعي. (3-20)
- 3- شبکه‌سازي نظام‌مند و تسهيل‌گري براي کانون‌ها، خيريه‌ها، تشکل‌هاي خدمت رضوي و شبکه خادمياران با هدف گسترش مفهوم و جریان خدمت؛ (1-22)
- 4- جهت‌دهي، همسوسازي و هم‌افزايي ظرفيت‌هاي خودجوش مردمي در خدمت به زائران و مجاوران، به‌ويژه نيازمندان؛ (2-22)
- 1- توسعه درآمدهاي پايدار ارزي از طريق تکميل زنجيره ارزش صادرات و ورود و حضور مستمر و هدفمند در بازارهاي جديد بين المللي با تأکيد بر توسعه روابط تجاري راهبردي با کشورهاي منطقه و همسايه؛ (9-24)
- 2- سرمايه‌گذاري در توليد فناورمحور و افزايش سهم توليد و صادرات محصولات و خدمات دانش‌بنيان؛ (12-24)
- 3- طراحي نظام جامع و يکپارچه تأمين مالي با هدف افزايش بهره‌وري سرمايه‌گذاري‌ها و جذب سرمايه‌هاي خارج از آستان قدس رضوي با اولويت سازوکارهاي تامين مالي جمعي و مشارکت‌پذير (از جمله صندوق زمين و ساختمان، بازار سرمايه و اوراق وقف) و جذب سرمايه‌گذاري خارجي؛ (14-24)
- 4- حضور کارا و اثربخش اقتصادي در بازارهاي هدف و عدم وابستگي حياتي به منابع و قراردادهاي آستان قدس رضوي؛ (18-24)
- 5- صيانت و نگهداري از موقوفات، رعايت غبطه وقف و پايبندي به نيات واقفان و نظارت و کنترل دقيق بر آن از طريق پياده‌سازي نظام مديريت و حسابداري دارايي‌هاي موقوفاتي؛ (1-25)
- 6- کاهش دعاوي حقوقي عليه آستان قدس رضوي، ازطريق فيصله‌دادن به پرونده‌هاي حقوقي موجود و طراحي نظام پيشگيرانه؛ (4-25)
- 7- تدوين سازوکارهاي تعاملي (از جمله کميته توافق) و حقوقي براي حل مسأله متصرفين اراضي موقوفه متناسب با نوع تصرف (اصلاحات ارضي، مازاد، شهري، کشاورزي و ...)؛ (5-25)
- 8- ساماندهي و تسريع اخذ اسناد مالکيت موقوفات و رقبات با اولويت شناسايي و ثبت رقبات فاقد سابقه ثبتي؛ (2-26)
- 9- بررسي مستمر درآمدهاي موقوفات و تجديد قراردادهاي اجاره و واگذاري املاک، متناسب با ارزش واقعي آنها؛ (3-26)
- 10- مطالعه، طراحي و بهره‌گيري از نظام‌هاي منسجم، نوآورانه و بانک اطلاعات روزآمد به‌منظور شناخت ظرفيت‌هاي قابل بهره‌برداري، اتصال زنجيره موقوفه تا سند اجاره و اتصال آن با سامانه‌هاي ساير مراجع قانوني مرتبط؛ (4-26)
- 11- تدوين طرح جامع و تفصيلي احياء و توسعه اراضي موقوفه، با توجه به اقتصاد زمين، بهره‌برداري بهينه از املاک و اراضي و روش‌هاي نوين سرمايه‌گذاري مشارکتي و پرهيز از خام‌فروشي زمين؛ (6-26)
- 12- حفاظت از اراضي موقوفه، به‌ويژه اراضي رهاشده و فاقد کاربري، از طريق اجراي طرح‌هاي توسعه‌اي بهره‌ور در چهارچوب وقفنامهها؛ (7-26)
- 13- طراحي و اجراي نظام جذب منابع وقف، با تأکيد بر استمرار ارتباط با واقفان و فعال‌سازي ظرفيت واقفان و خيّرين داخل و خارج از ايران؛ (4-27)
- 14- تکریم واقفان، شفاف‌سازي، پاسخگويي به افکار عمومي درخصوص نحوه و کیفیت مدیریت و بهره‌برداری از موقوفات و عواید آن و کيفيت اجراي نيّات واقفان؛ (5-27)
- 15- طراحي الگوي تأمين مالي، ساخت و بهره‌برداري پروژه‌هاي عمراني، با اولويت جذب مشارکت و وقف و نذر؛ (7-28)
- 16- جلب اعتماد عمومي و اصلاح تصوير سازماني از طريق نظام‌مندکردن عملکرد سازمان، تضمين سلامت فعاليت‌ها با شفافيت مالي و سياست‌هاي قاطع پيشگيري از فساد و پولشويي، اطلاع‌رساني و گزارشگري دقيق، مناسب و به‌موقع از فعاليت‌ها و بهره‌برداري از فرصت تبليغات تجاري شرکت‌ها؛ (1-29)
- 17- ارتقاي کيفيت و رقابت‌پذيري در توليد، از طريق گسترش و ترويج نشان‌هاي تجاري بومي و افزايش پوشش استاندارد براي کليه محصولات و خدمات داخلي آستان قدس رضوي؛ (1-30)
- 18- تمرکز فعاليت‌هاي اقتصادي در عرصه‌هايي که متضمن استقلال کشور است و با مزيت‌هاي آستان قدس رضوي نيز همخواني دارد؛ از جمله: کشاورزي و صنايع تبديلي آن، سلامت و دارو و فعاليت‌هاي مکمل کسب‌وکار؛ (4-30)
- 19- ایجاد دسترسي به اطلاعات، شفافيت کامل فعاليت‌ها، ارسال گزارش‌هاي دوره‌اي عملياتي، مالي، ارزيابي عملکرد و افشاي اطلاعات بااهميت، درخصوص رخدادها و تصميم‌ها و... براي ستاد مرکزي آستان قدس رضوي؛ (1-31)
- 20- ايجاد هم‌افزايي ميان شرکت‌ها و مؤسسات تابعه از طريق مديريت يکپارچه زنجيره تأمين، به اشتراک‌گذاري منابع مالي و سرمايه‌اي و مزيت‌هاي تخصصي؛ (3-31)
- 21- لزوم رعايت اصل تفکيک مالکيت و مديريت و رابطه مؤجر (ستاد مرکزي) و مستأجر (زيرمجموعه‌هاي بنياد بهره‌وري) در واگذاري و بهره‌برداري از موقوفات؛ (5-31)