ستاد مرکزی
اصول موضوعه
10. سامان بخشی و افزايش بهرهوري بنگاههاي اقتصادي، خدماتي و نظام اداری و مدیریتی.
رسالت اصلي ستاد مرکزي آستان قدس رضوي، اِعمال ديدگاهها، نگرشها و منويات توليت محترم در سلسلهمراتب ساختاري و هماهنگسازي و انسجامبخشيِ ارکان آستان قدس رضوي، بهمنظور تحقق مأموريت، چشمانداز و اهدافِ مشخصشده است. تحقق اين رسالت، مستلزم بهرهگيري از ابزارها و روشهاي مناسب و نظارت کارآمد است، بهگونهاي که در تقابل با هويت سازماني و ارکان و استقلال ساختاري واحدهاي تابعه قرار نگيرد.
- 1-1 راهبري، نظارت و پشتيباني از اجراي مأموريتهاي آستان قدس رضوي در واحدها، سازمانها و بنيادهاي تابعه؛
- 1-2 استقرار نظام مديريت عملکرد سازماني و نظارت مستمر بر تطبيق برنامهها و فعاليتهاي واحدها با اهداف، سياستها و مأموريتهاي آستان قدس رضوي؛
- 1-3 ايجاد وحدترويه در ابعاد مديريتي و امور اداري آستان قدس رضوي؛
- 1-4 نظارت بر کيفيت و مطلوبيتِ سودآوري فعاليتهاي اقتصادي و بهرهوري موقوفات طبق مفاد وقفنامهها؛
- 1-5 نظارت بر توجيه اقتصادي فعاليتهاي فرهنگي و مخاطبپذيري خدمات و محصولات اجتماعي و فرهنگي؛
- 1-6 نظارت همهجانبه بر کيفيت فعاليتها و تناسب محصولات توليدي و خدمات ارائهشده با انتظارات مخاطبان و شأن مشتريان؛
- 1-7 اِعمال حاکميت شرکتي ازطريق کنترل و نظارت مالي بههنگام و مستمر و نيز نظارت بر همسويي عملکرد مديران با اهداف و چشم انداز؛
- 1-8 حاکميت انضباط مالي و سلامت اداري و پيروي کامل از قوانين و مقررات ملي و سازماني در همه فعاليتها؛
- 1-9 سياستگذاري، هماهنگي و نظارت حقوقي مستمر بر فعاليتهاي داراي آثار حقوقي؛ ازجمله: دعاوي حقوقي، قراردادها و معاملات و تفاهمنامههاي منعقدشده در تمامي واحدهاي آستان قدس رضوي؛
- 1-10 تنقيح مقررات و ضوابط موجود با اولويت مديريت بهينه موقوفات و نذورات؛
- 1-11 همافزايي و يکپارچگي حضور بخشهاي گوناگون آستان قدس رضوي در فعاليتهاي فراسازماني و عمومي ازجمله: اعياد و مناسبتهاي ملي و رخدادهاي اجتماعي؛
- 1-12 برنامهريزي و تأمين امنيت، ايمني و الزامات پدافند غيرعامل در جغرافياي آستان قدس رضوي با اولويت ارتقاء تابآوری حرم مطهر رضوي؛
- 1-13 اِعمال سازوکارهاي منسجم و هماهنگ در سطوح مختلف بهمنظور صيانت از افراد، اسناد و اماکن مرتبط با آستان قدس رضوي.
10. سامان بخشی و افزايش بهرهوري بنگاههاي اقتصادي، خدماتي و نظام اداری و مدیریتی.
پرهيز از استقلالگرايي و شکلگيري جزاير ساختاري، انسجامبخشي و شکلگيري عزم راهبردي در تمامي شئون آستان قدس رضوي و عموميتيافتن رويکرد برنامهمحور و بسيج تمامي منابع و ظرفيتها در خدمت نيل به اهداف مشخصشده، مستلزم تقويت فرهنگ سازماني، روزآمدي و توجه به بستر و نظام برنامه جامع و بودجه متمرکز است؛ بهنحوي که تمامي واحدها و کارکنان با درک نقش و جايگاه خود، داراي پايبندي عملي به تحقق اهداف مورد نظر باشند.
- 2-1 انطباق راهبردها و برنامههاي عملياتي واحدهاي تابعه با سياستها؛
- 2-2 بهرهمندي از نظام برنامهريزي جامع، بودجهريزي عملياتي و مديريت متمرکز بودجه با هدف ارتقاي بهرهوري و انضباط مالي و ايجاد تعادل ميان منابع و مصارف؛
- 2-3 پيگيري تحقق سياستها و اهداف کلان در مراحل ايجاد، توسعه، تحول يا توقف فعاليتهاي واحدهاي تابعه و پروژهها؛
- 2-4 برنامهريزي و ايجاد زيرساختهاي ضروري بهمنظور تأمين و مديريت منابع مالي لازم براي پيشبرد برنامهها؛
- 2-5 حفظ توازن در تخصيص منابع مالي و اقتصادي آستان قدس رضوي، براساس مأموريتها و سياستها، مبتني بر مدلي روشن و معين با تأکيد بر حفظ و مراعات منافع عمومي؛
- 2-6 ارزشيابي و انطباق مستمر اهداف، برنامهها و فعاليتهاي واحدهاي تابعه با تحولات محيطي و نيازِ جامعه هدف؛
- 2-7 هماهنگی ساير نظامهاي سازماني مانند تصميمگيريهاي اجرايي، انتصابات، تدوين و بازبيني فرآيندها، ساختار و سرمايه انساني و نظام موقوفاتي با نظام برنامهريزي؛
- 2-8 راهبري نوآوري در تدوين و اجراي برنامهها منطبق بر سياستها و مأموريتها؛
8. برخورداری از اعتماد و مشارکت عمومی و سرمایه اجتماعی.
لازمه ارتقاي تصوير عمومي آستان قدس رضوي، تعامل اثرگذار و افزایش اعتماد عمومي است. اين مهم از رهگذر عمقبخشي به ارتباطات درون و برونسازماني، اطلاعرساني شفاف و بهينه همه ظرفيتها و فعاليتهاي آستان بهويژه ازطريق بهرهگيري از مشارکت رسانهاي و مردمي تحقق ميپذيرد. در اين مسير، کاهش تصديگري، افزايش اثربخشي فعاليتهاي رسانهاي و توجه به طراحي و اجراي پيوستهاي رسانهاي مورد تأکيد است.
- 3-1 طراحي و بهبود تصوير مطلوب از آستان قدس رضوي (از جمله امين، کارآمد، خدمت رسان، مردمي، پاسخگو، مبتني بر وقف و نذر) در افکار عمومي بهويژه مجاوران و ساکنين مناطق موقوفهدار؛
- 3-2 انسجامبخشي، گسترش و تعميق ارتباط با ذينفعان، با اولويت نخبگان، کارشناسان و مديريتهاي دولتي و حاکميتي؛
- 3-3 توسعه بسترهاي ارتباطات و تقويت فرايندهاي نظارت مردمي، بهويژه نخبگان، ازطريق شفافسازي حداکثري اطلاعات و عملکرد سازماني؛
- 3-4 راهبري و فراهمآوردن بسترهاي لازم براي تبليغات، اطلاعرساني و ظهور و بروز منسجم و اثربخش واحدهاي تابعه در فضاي رسانه؛
- 3-5 فراهمآوردن بسترهاي لازم بهمنظور انتقال پيامهاي علمي و فرهنگي در گستره ايران و جهان اسلام؛
- 3-6 تغيير تدريجي رويکرد «رسانهداري» و کاهش تصديگري در اين حوزه، با بهرهگيري از مشارکت رسانه ملي، مطبوعات، خبرگزاريها و شبکههاي راديويي و تلويزيوني داخلي و بينالمللي با محوريت انتشار گسترده اطلاعات و پيامهاي فرهنگي؛
- 3-7 بهرهگيري از ظرفيت رسانهاي اقشار گوناگون بهويژه افراد و گروههاي مستعد و مرجع و ارتقاي نقش آنها از مخاطب به همکار؛
- 3-8 برنامهريزي براي افزايش بهرهوري و اثربخشي فعاليتهاي رسانهاي آستان قدس رضوي؛
- 3-9 فرهنگ سازی و ایجاد بستر گفتگوی دو سویه با مردم، گروهها، اقشار و اندیشهها در شئون مختلف آستان قدس رضوی.
10. سامان بخشی و افزايش بهرهوري بنگاههاي اقتصادي، خدماتي و نظام اداری و مدیریتی.
دستيابي به مجموعه ای پويا و منعطف، نيازمند بهبود مستمر ساختارها و فرايندها، تفکر سيستمي، خردورزي، سرعت در تصميمگيري و بهرهوري در اجرا است.
- 4-1 بهکارگيري نظام تصميمگيري چابک، هوشمند و مؤثر با تکيه بر خردجمعي و حاکميت فناوري اطلاعات؛
- 4-2 رسیدگی به مسائل با رویکرد پیشگیری از طریق اصلاح ساختارها و فرایندهای مرتبط با آن مساله، با اولويتدهي به مسائل عمومي و ذينفعان برونسازماني؛
- 4-3 استقرار مديريت دانش بهعنوان يکي از سرمايههاي ناملموس و مهم سازمان؛
- 4-4 بهرهگيري از نظامها، استانداردها و ابزارهاي نوين مديريتي؛
- 4-5 بهبود مستمرساختار و تشکيلات و بازمهندسي فرايندها با محوريت فناوري اطلاعات در جهت افزایش چابکی و بهرهوری؛
- 4-6 ايجاد همافزايي در بهرهبرداري از منابع، توان عملياتي، تخصصي و مديريتي؛
- 4-7 بهرهگيري از نظام معماري سازماني جامع در تمامي سطوح آستان قدس رضوي با هدف يکپارچگي، سازگاري و چرخش آزاد و سريع اطلاعات؛
- 4-8 پرهيز از تمرکزگرايي و تفويض اختيار کافي متناسب با مسئوليتها در تصميمگيريها و ارتباطات؛
- 4-9 حمايت از ابتکارات و نوآوريهاي ارزشافزا و هدفمند ازطريق اولويتبخشي در تخصيص منابع به آنها؛
- 4-10 سرعت عمل و قاطعيت در رسيدگي به تعارضات ميانواحدي و مديريت اشتراکات واحدها در فعاليتهاي مرتبط و موازي؛
- 4-11 افزايش فسادگريزي ازطريق بازمهندسي فرآيندها و بازبيني مقررات و آييننامهها با رويکرد افزايش شفافيت، ارتقاي نقش سامانهها و به حداقل رساندن مداخله عامل انساني.
10. سامان بخشی و افزايش بهرهوري بنگاههاي اقتصادي، خدماتي و نظام اداری و مدیریتی.
آستان قدس رضوي، ملزم به تعامل مؤثر و همکاري با نهادهاي همسو و مديريتهاي دولتي بهمنظور همافزايي و بهرهگيري بيشتر از فرصتها، منابع و امکانات و گسترش خدمات خود به جامعه هدف است. پرهيز از ورود مستقل به حوزههاي خدمترساني داراي متولي خاص در کشور، ازجمله کميته امداد و بهزيستي و درعينحال، همافزايي و بهرهگيري مؤثر از توان آنها نيازمند مديريت دقيق و کارآمد در اين زمينه است.
- 5-1 کمك به مديريتهاي دولتي به نحو مقتضي و متناسب با ظرفيتهاي مختلف آستان قدس رضوي؛
- 5-2 شناسايي ظرفيتها و جلب مشارکت دستگاهها و نهادهابهمنظور تسهيل اجراي مأموريتها؛
- 5-3 ايجاد وحدترويه در تعامل واحدهاي تابعه با مجموعههاي برونسازماني، باهدف تسهيل تعاملات و جلوگيري از ارتباطات موازي، با رعايت حيطه اختيارات مديران و پرهيز از ورود به حوزههاي عملياتي؛
- 5-4 پيگيري مطالبات آستان قدس رضوي و سرعتبخشي به بازپرداخت اين مطالبات، با رعايت کامل حقوق موقوفات؛
- 5-5 تسهيل مشارکت دستگاهها و نهادها در تأمين مالي پروژههاي کلان بهويژه فعاليتهاي داراي انتفاع و منفعت عمومي؛
- 5-6 نظارت بر طراحي و اجراي طرح تفصيلي يا توسعهاي بافت پيرامون حرم مطهر رضوي (حسبالامر رهبر معظم انقلاب) و مناطق دارای سهم زیاد اراضی موقوفاتی؛
- 5-7 مدیریت ارتباط کالبدی حرم مطهر رضوی با بافت پیرامون، خدمات شهری و امور حاکمیتی مرتبط با تسهیل و تعالی زیارت.
9. افزايش بهره وري حوزه وقف و نذر و ايجاد تعادل میان منابع و مصارف آن در چارچوب نیات واقفان و ناذران؛
8. برخورداری از اعتماد و مشارکت عمومی و سرمایه اجتماعی.
خيّرين، از زمانهاي دور، آستان قدس رضوي را امانتدار و کارگزار خود در نگهداري نذورات و موقوفات اهدايي و صرف آنها در محل مناسب ميدانستهاند. ازسويديگر، بخش بزرگي از هزينههاي حرم مطهر رضوي و زائران آن حضرت، از محل منابع نذوراتي و موقوفاتي تامين ميگردد؛ لذا اهتمام لازم در جهت تسهيل، توسعه و صرف صحيح اين منابع مسئوليتي جدي، دقيق و با اهميت است.
- 6-1 نظارت دقيق و بهنگام بر درآمدها و عوايد موقوفات و نذورات ازطريق مديريت متمرکز عمليات مالي و گردش وجوه؛
- 6-2 نظارت دقيق و مستمر بر صيانت، حفاظت و توسعه موقوفات، اجراي دقيق نيّات واقفان و رعايت غبطه وقف مبتني بر فقهالوقف و مفاد وقفنامهها و اجراي دورهاي حسابرسي موقوفاتي؛
- 6-3 سياستگذاري، ترويج و نهادينهسازي فرهنگ وقفونذر؛
- 6-4 طراحي و اجراي نظام بهینه جذب نذورات و تسهيل فرايند آن با تأکيد بر ارتباط مستمر با ناذرین و فعالسازي ظرفيت خيّرين داخل و خارج از ايران؛
- 6-5 اعتمادسازي و تقويت سرمايه اجتماعي ازطريق شفافسازي، پاسخگويي و اقناع افکار عمومي درخصوص کيفيت اجراي نيّات و تکريم ناذران؛
- 6-6 تسهيل فرايندها و ترويج فرهنگ نذر جمعي و مشارکتي، با استفاده از ظرفيت رسانههاي گروهي و فناوريهاي نوين و معرفي الگوهاي جديد نذر در مسائل مستحدثه و آيندهنگر؛
- 6-7 سیاست گذاری جذب و پذیرش موقوفات با رعایت امکان تأمین هزینههای اجرای نیت از درآمدهای حاصل از آن؛
- 6-8 بهکارگيري سامانههاي روزآمد آماري موقوفاتي و ساماندهي وقفنامهها و انتشار عمومي آنها با هدف شفافيت عملکرد؛
- 6-9 رعايت اصل تفکيک مالکيت و مديريت و رابطه مؤجر (ستاد مرکزي) و مستأجر (واحدهاي تابعه) در واگذاري و بهره برداري از موقوفات.
10. سامان بخشی و افزايش بهرهوري بنگاههاي اقتصادي، خدماتي و نظام اداری و مدیریتی.
مهمترين سرمايه آستان قدس رضوي در مسیر دستیابی به چشم انداز، نيروي انساني متعهد، توانمند انقلابی و باانگيزه است. بنابراين شناسايي، جذب، پرورش، بکارگیری و ارزیابی کارآمد این سرمایه، نيازمند بيشترين توجه است که در این زمینه برنامهریزی متناسب با بهرهگيري از نظامهاي مديريت سرمايه انسانيِ روزآمد و منعطف و اتکاء بر شايستهسالاري، فرهنگ سازماني سازنده، حاکميت ارزشها، رعايت برابري و عدالت در جبران خدمات در جهت دستيابي به بهرهوري مطلوب ضروری است.
- 7-1 سیاستگذاری، ایجاد هماهنگی و وحدت رویه و استقرار و ممیزی نظامها و استانداردها و سامانههای اطلاعاتی و نظارت بر مدیریت سرمایه انسانی1 آستان قدس رضوی؛
- 7-2 ارتقاي توان مديريتي و رهبری در آستان قدس رضوي ازطريق بهبود هدفمند مهارتها و توانايي مدیران و کارکنان؛
- 7-3 جوانگرايي در انتصابات و انتخاب مدیران بر اساس شایستگیها، متناسب با اهداف و برنامههاي هر واحد با اولویت ارتقاء از درون در راستای نظام جانشينپروري؛
- 7-4 بهبود و ارتقاي فرهنگ سازماني مطلوب در مسير اهداف آستان قدس رضوي؛
- 7-5 مديريت تأمين و تسهيل گردش سرمايه انساني، براساس نظام عرضه و تقاضاي سازماني، با رويکرد تخصصگرايي، تجربهمحوري، شايستهگزيني و جانشينپروري متناسب با مأموريتها و با هدف تقويت هستههاي کوچک تخصصي و بهرهور در واحدهاي تابعه؛
- 7-6 توانمندسازي و توسعه آموزشهای سرمایه انسانی در ابعاد سهگانه بصیرت و نگرش، مهارت های مدیریتی و تخصصی و عمومی، متناسب با نياز؛
- 7-7 بهرهگيري از نظام رشد و ارتقاء و ترسيم مسير شغلي تخصصي و مديريتي؛
- 7-8 بهرهگيري از نظام مديريت عملکرد سرمايه انساني ازجمله: ارزشيابي عملکرد، انگيزش، تشويق و تنبيه و اتصال آن به برقراري نظام عادلانه و هدفمند جبران خدمات؛ آموزش، ارتقاء و انتصاب و...؛
- 7-9 ارتقاي كيفيت زندگی کاری و روابط کار و بهبود رفاهیات کارکنان؛
- 7-10 ارتقاء و بهبود مهارت های سبک زندگی دینی و اوقات فراغت خانواده کارکنان؛
- 7-11 جذب هدفمند و روشمند سرمايه انساني کيفي متناسب با نیاز و نظام شایستگی؛
- 7-12 ترويج فرهنگ زائرمحوري و صیانت از موقوفه در بین سرمایه انسانی آستان قدس رضوي؛
- 7-13 ارتقاء و نهادينهسازي اخلاق و ارزشهاي سازماني در باور، رفتار و سلوک سرمايه انساني آستان قدس رضوي؛
- 7-14 ايجاد فرهنگ سازماني فسادستيز ازطريق تشويق افشاگري و حمايت از افشاگران فساد اقتصادي، رانتخواري، واگذاري امتيازات ويژه، اتلاف منابع و ... ؛
- 7-15 حفظ کرامت و عزت بازنشستگان و بهرهگیری از نظرات و تجارب مفید آنان؛
- 7-16 تسهیل خروج نیروهای ناکارآمد با حفظ کرامت انسانی و رعایت حقوق قانونی آنها.
10. سامان بخشی و افزايش بهرهوري بنگاههاي اقتصادي، خدماتي و نظام اداری و مدیریتی.
حفظ و بهرهگيري از داراييهاي ثابت و جاري و توسعه آن، مديريت هزينهها و تلاش براي دستيابي به منابع پايداري که تأمينکننده نيازهاي روزافزون سازمان و تضمينکننده مديريت مطلوب باشد، مستلزم ايجاد هماهنگي بين مراجع متعدد و فرآيندهاي متنوع مرتبط است.
- 8-1 بهرهبرداري بهينه از اماکن، فضاهاي کالبدي، سبد سرمايهها و داراييهاي ثابت موجود و دراختيار؛
- 8-2 بهبود هزينههاي جاري و سرمايهاي ازطريق اصلاح فراگير الگوي مصرف و تأمين مشترک نيازهاي عمومي واحدهاي تابعه و الزام مصرف کالای داخلی؛
- 8-3 اشتراکگذاري ظرفيتها، زيرساختها و سرويسهاي فناوري اطلاعات ميان واحدهاي تابعه آستان قدس؛
- 8-4 صيانت از اموال و داراييها، با اولويت طراحي نظام پيشگيرانه، ازطريق تدوين و نظارت بر اجراي ضوابط و قوانين؛
- 8-5 افزايش برونسپاری و توسعه کمّي و کيفي نظامهاي پرداخت حجمي و پروژهاي؛
- 8-6 رعايت تعارض منافع و تفکيک شئون کارفرما، ناظر و مجري.
1. مدیران، کارکنان و خدام